Ngay trong ngày đầu mở phiên xét xử vụ án Nguyễn Đức Kiên và đồng phạm phạm tội “kinh doanh trái phép”, “trốn thuế”, “lừa đảo”, “Cố ý làm trái...” đã có những diễn biến hết sức bất ngờ. Bất ngờ lớn nhất là sau hết cả một buổi sáng làm thủ tục phiên tòa, đầu giờ chiều, HĐXX đã tuyên hoãn phiên tòa vì sự vắng mặt của cựu Bộ trưởng Bộ KHĐT, nguyên Chủ tịch HĐQT ACB - bị cáo Trần Xuân Giá.
Quyết định xử
Chỉ có 8/9 bị cáo có mặt tại tòa. Sau khi thẩm tra căn cước, thẩm phán chủ tọa phiên tòa Nguyễn Hữu Chính đã công bố đơn xin vắng mặt ngày xét xử 16.4 của ông Trần Xuân Giá. Tại phiên tòa này, bà Huỳnh Thị Huyền Như - bị can trong vụ án “lừa đảo chiếm đoạt tài sản” xảy ra tại VietinBank chi nhánh Nhà Bè (TPHCM), đã được TAND TP.Hồ Chí Minh đưa ra xét xử trước đó - cũng đã được triệu tập ra tòa với tư cách người có quyền và nghĩa vụ liên quan.
Ngay sau khi thẩm tra xong căn cước các bị cáo, người bị hại và những người có quyền và nghĩa vụ liên quan, các luật sư bào chữa cho các bị cáo đã đồng loạt có ý kiến đề nghị hoãn phiên tòa. Có hai lý do mà các luật sư đưa ra để đề nghị HĐXX hoãn, đó là chưa có phán quyết cuối cùng về vụ Huỳnh Thị Huyền Như lừa đảo nên chưa có căn cứ để xác định tội danh “Cố ý làm trái...” của các bị cáo. Lý do nữa là sự vắng mặt của ông Trần Xuân Giá và một số người có quyền và nghĩa vụ liên quan.
Sau khi nghe ý kiến của các luật sư, HĐXX đã xin ý kiến của đại diện Viện KSND TP.Hà Nội giữ quyền công tố tại tòa. Đại diện Viện KSND cho rằng, việc vắng mặt của những người có quyền và nghĩa vụ liên quan và bị cáo Trần Xuân Giá trong ngày 16.4 không ảnh hưởng tới quá trình xét xử. (Xem tiếp trang 7)
“Bầu” Kiên muốn xử, Hội đồng xét xử tuyên hoãn
Đối với vụ án Huỳnh Thị Huyền Như “lừa đảo chiếm đoạt tài sản” là một vụ án độc lập, không liên quan đến vụ án này, nên đề nghị HĐXX tiếp tục làm việc. Ông Nguyễn Đức Kiên cũng đề nghị HĐXX tiếp tục xét xử mà không hoãn phiên tòa. “Tôi bị buộc 4 tội danh, trong các bản cung tôi đã khai trước đây, tôi đều khẳng định tôi bị oan, tôi cũng không liên quan đến vụ án Huỳnh Thị Huyền Như.
Vì vậy, tôi đề nghị tòa cứ tiến hành xét xử và xét xử trước 3 tội danh đã truy tố tôi mà sự vắng mặt của ông Giá không ảnh hưởng đến việc xét xử các tội danh của tôi” – ông Kiên đề nghị. Trước ý kiến này, HĐXX đã hội ý và cho rằng, đây là phiên tòa kéo dài, vì vậy những người có nghĩa vụ và quyền lợi liên quan hôm nay chưa đến phiên xét xử tòa án sẽ có biện pháp triệu tập đến khi cần thiết. HĐXX cũng cho rằng, việc ông Trần Xuân Giá vắng mặt chỉ trong ngày 16.4 cũng không ảnh hưởng đến quá trình xét xử, vì vậy vẫn quyết định tiến hành phiên xét xử.
Buộc phải hoãn
Trước quyết định của HĐXX về việc vẫn tiếp tục tiến hành xét xử vụ án, luật sư Lưu Tiến Dũng (bào chữa cho ông Trần Xuân Giá) đã kiên quyết phản đối quyết định này. Ông Dũng khẳng định, ông Trần Xuân Giá đang bị bệnh nặng, phải điều trị tại Bệnh viện Quân y 108, vì vậy theo nguyên tắc tố tụng, phải hoãn phiên tòa. Luật sư Lưu Tiến Dũng trình bày: “Sáng nay, tôi đã nộp đơn xin hoãn phiên tòa của ông Trần Xuân Giá cho thư ký tòa. Đơn này được ông Giá viết vào lúc 21h ngày 15.4.
Đơn của ông Giá cho rằng, bác sĩ điều trị yêu cầu ông phải điều trị nội trú. Ông Giá cũng cho rằng: Căn cứ khoản 1 Điều 187 Bộ luật Tố tụng hình sự thì “bị cáo phải có mặt tại phiên tòa theo giấy triệu tập của tòa, nếu bị cáo vắng mặt có lý do chính đáng thì phải hoãn phiên tòa”, nên ông Giá làm đơn đề nghị HĐXX hoãn phiên tòa”. Trước ý kiến này, HĐXX đề nghị cơ quan CA xác minh làm rõ có đúng ông Giá đang phải điều trị bệnh hay không, để HĐXX có căn cứ xử lý.
Các luật sư bào chữa cho các bị cáo cũng đề nghị HĐXX phải triệu tập ông ông Phạm Huy Hùng - Chủ tịch HĐQT VietinBank - đến tham dự phiên tòa, bởi đây là người đại diện theo pháp luật của VietinBank và có liên quan đến gần 719 tỉ đồng mà Huyền Như và đồng phạm chiếm đoạt.
Tuy nhiên, HĐXX cho rằng, tòa đã triệu tập ông Phạm Huy Hùng, nhưng ông Hùng đã có ủy quyền hợp lệ cho luật sư tham dự phiên tòa, vì vậy không cần sự có mặt của ông Hùng. Bị buộc các tội “Kinh doanh trái phép”, “Trốn thuế”…, ông Nguyễn Đức Kiên đề nghị tòa triệu tập đại diện Tổng cục Thuế, Phòng Đăng ký kinh doanh (Sở KHĐT Hà Nội), Văn phòng Chính phủ… đặc biệt là hai nhân chứng quan trọng liên quan đến tội “cố ý làm trái…” là ông Trần Mộng Hùng và ông Vũ Minh Toàn - Chủ tịch Hội đồng tín dụng của ACB trước thời điểm ông Kiên bị bắt - đến tòa để ông được đối chất.
Phiên tòa dừng nghỉ trưa vào lúc 11h30 và tiếp tục vào lúc 14h. Ngay khi bắt đầu phiên xử, thẩm phán Nguyễn Hữu Chính đã công bố kết quả xác minh bệnh tật của cơ quan CA theo yêu cầu của HĐXX vào buổi sáng. Kết quả xác minh nêu rõ: Ông Trần Xuân Giá đang điều trị tại Bệnh viện Quân y 108. Bệnh án nêu rõ, ông Giá mắc bệnh phì đại tuyến tiền liệt, đang phải điều trị tích cực, không đủ sức khỏe để tham gia phiên tòa.
Sau khi công bố kết quả xác minh, HĐXX đã xin ý kiến đại diện Viện KSND giữ quyền công tố tại tòa. Đại diện Viện KSND cho rằng, cần phải hoãn phiên tòa theo khoản 1 Điều 187 Bộ luật Tố tụng hình sự. HĐXX đã hội ý và đi đến quyết định: “Hoãn phiên tòa, thời gian mở lại phiên tòa sẽ được thông báo sau”.